Soya filizi, marketlerde salata malzemeleri reyonlarında paketli olarak sıkça rastladığımız bir üründür. Bir dönem çok popüler olan bu besin, tazeliğini korumak ve buzdolabında saklamak için bazı zorluklar sunuyor. Bu nedenle, bazı insanlar soya filizini tercih etmekten vazgeçmiş olabilir. Ancak bu, büyük bir kayıp, çünkü soya filizi, filizlenme süreci sayesinde yaşayan ve çok değerli enzimler içeren bir besindir. Taze ve sağlıklı soya filizleri tüketmek, göz sağlığından kemik sağlığına, bağışıklık sisteminden kalp sağlığına kadar pek çok fayda sağlayabilir.
Soya filizi, özellikle Doğu Asya mutfağında çok yaygın bir şekilde kullanılan bir besindir. Çin, Japonya, Kore gibi ülkelerde, soya filizi hem çiğ hem de pişmiş olarak çeşitli yemeklerde yer alır. Soya filizi, soya fasulyesinin filizlendirilmesiyle elde edilir. Bu süreç, soya fasulyesinin besin değerini artırır ve sindirimi kolaylaştırır. Soya filizi, protein, lif, vitamin ve mineral bakımından zengin bir besindir. Ayrıca, antioksidan, anti-inflamatuar ve anti-kanser özellikleri de vardır.
Soya filizinin sağlığımıza faydaları nelerdir? İşte bunlardan bazıları:
1. Strese bağlı kaygıyı azaltabilir
Soya filizi, C vitamini açısından zengin bir besindir. C vitamini, vücudumuzun bağışıklık sistemini güçlendirmenin yanı sıra, ruh halimizi de iyileştirmeye yardımcı olur. Avustralya Adelaide Üniversitesi’nden Joanna Briggs Enstitüsü tarafından derlenen bir araştırmaya göre, C vitamini takviyesi alan kadınlarda, stres kaynaklı endişe ve depresyon belirtileri azalmıştır. Bu, C vitamininin, beynimizde ruh halimizi ve uyku kalitemizi etkileyen nörotransmitterlerin üretimini desteklediği anlamına gelir. Bu nedenle, stresli zamanlarda, C vitamini bakımından zengin besinler tüketmek, daha sakin ve mutlu hissetmemize yardımcı olabilir.
2. Sağlıklı gözler için destek olur
Soya filizi, folik asit veya B9 vitamini açısından da zengin bir besindir. Folik asit, vücudumuzun yeni hücreler üretmesine ve DNA sentezlemesine yardımcı olur. Folik asit, özellikle hamile kadınlar için önemlidir, çünkü bebeklerin sinir sistemi gelişimini destekler. Ancak folik asit, sadece hamile kadınlar için değil, herkes için faydalıdır. Örneğin, folik asit, göz sağlığımızı korumaya da yardımcı olur. İç Hastalıkları Arşivleri’nde yayınlanan bir klinik araştırma, folik asit, B6 vitamini ve B12 vitamini takviyesi alan kişilerde, yaşa bağlı maküler dejenerasyon (AMD) riskinin azaldığını göstermiştir. AMD, 50 yaş ve üzerindeki kişilerde görme kaybına neden olan bir göz hastalığıdır. Bu hastalık, retinanın merkezinde bulunan ve net görüş sağlayan makulayı etkiler. Folik asit, kan damarlarının sağlıklı kalmasına ve gözlerin oksijen almasına yardımcı olarak, bu hastalığın önlenmesine katkıda bulunabilir.
3. Bağışıklık sistemini destekler
Soya filizi, demir açısından da zengin bir besindir. Demir, vücudumuzun oksijen taşımasına ve kırmızı kan hücrelerinin üretimine yardımcı olan bir mineraldir. Demir, aynı zamanda bağışıklık sistemimizin güçlü kalmasına ve enfeksiyonlara karşı savaşmasına da yardımcı olur. Demir eksikliği, anemiye neden olabilir. Anemi, yorgunluk, halsizlik, solukluk, baş dönmesi gibi belirtilere yol açabilir. Ayrıca, anemik kişiler, enfeksiyonlara karşı daha savunmasız olabilir. Demir, vücudumuzun patojenleri öldürmesine yardımcı olan bir enzim olan miyeloperoksidazın aktivitesini artırır. Bu nedenle, demir bakımından zengin besinler tüketmek, bağışıklık sistemimizi desteklemek için önemlidir.
4. Koroner kalp hastalıkları riskini azaltır
Soya filizi, K vitamini açısından da zengin bir besindir. K vitamini, kanın pıhtılaşmasını sağlayan ve kanamayı durduran bir vitamindir. K vitamini, aynı zamanda kalp sağlığımızı korumaya da yardımcı olur. American Society for Nutrition tarafından yayınlanan bir rapora göre, K vitamini, kan damarlarında kalsiyum birikmesini önleyerek, koroner kalp hastalıkları riskini azaltabilir. Koroner kalp hastalıkları, kalbi besleyen kan damarlarının daralması veya tıkanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalık, kalp krizi, kalp yetmezliği, aritmi gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. K vitamini, kan damarlarının esnekliğini koruyarak ve kalsiyumun kemiklere yerleşmesini sağlayarak, bu hastalığın önlenmesine katkıda bulunabilir.
5. Sağlıklı kemik gelişimi sağlar
Soya filizi, manganez açısından da zengin bir besindir. Manganez, vücudumuzun kemik yapısını ve metabolizmasını destekleyen bir mineraldir. Manganez, kalsiyum, D vitamini, magnezyum, çinko, bakır ve bor ile birlikte, kemik kütlesini artırmaya ve osteoporoz riskini azaltmaya yardımcı olur. Osteoporoz, kemiklerin zayıflaması ve kırılmasıyla karakterize bir hastalıktır. Bu hastalık, özellikle menopoz sonrası kadınlarda yaygındır. Manganez, kemiklerin mineral yoğunluğunu artırmaya ve kollajen sentezine katılmaya yardımcı olarak, kemik sağlığını korumaya yardımcı olur.
Soya filizini beslenmenize nasıl ekleyebilirsiniz?
Soya filizi, hem çiğ hem de pişmiş olarak tüketilebilen bir besindir. Çiğ olarak salatalara, sandviçlere, dürümlere, kısır gibi soğuk yemeklere ekleyebilirsiniz. Pişmiş olarak ise, çorbalara, pilavlara, makarnalara, sebze yemeklerine, kızartmalara, sotelere, omletlere, böreklere, güveçlere, dolmalara, mantılara, sushiye, noodlelara, stir-frylara, tempuralara, çin böreğine, dim suma gibi sıcak yemeklere ekleyebilirsiniz. Soya filizi, özellikle sarımsak, zencefil, soya sosu, sirke, limon, bal, susam yağı, susam tohumu, fıstık, badem, ceviz, kaju, fındık gibi baharat ve malzemelerle çok iyi uyum sağlar. Soya filizi, aynı zamanda, evde kendiniz de yetiştirebileceğiniz bir besindir. Bunun için, organik soya fasulyesi, su, bir kavanoz, bir tülbent ve bir lastik bant gereklidir. Soya fasulyelerini bir gece suda bekletin, sonra suyunu süzün ve kavanoza koyun. Tülbenti kavanozun ağzına geçirin ve lastik bantla sabitleyin. Kavanozu ters çevirin ve ışık almayan bir yerde bekletin. Her gün suyunu değiştirin ve birkaç gün sonra filizlenmeye başladığını göreceksiniz. Taze soya filizlerini buzdolabında bir haftaya kadar saklayabilirsiniz.
Soya filizi, besin değeri yüksek, lezzetli ve pratik bir besindir. Sağlığımıza pek çok faydası olan bu besini, beslenmemize dahil etmek için pek çok seçeneğimiz vardır. Siz de soya filizini deneyin ve farkı görün.