Türkiye’de her bin genç yetişkinden yaklaşık birinde görülen ve genellikle 30’lu yaşlarda kendini gösteren Multipl Skleroz (MS), bu yıl Dünya MS Günü kapsamında dikkat çekici bir yapay zekâ projesiyle gündeme taşındı. Türkiye MS Derneği ve Merck Türkiye iş birliğinde gerçekleştirilen basın toplantısında, hastalığın bilinmeyen yönleri ve toplumsal etkilerine dair önemli bilgiler paylaşıldı. Etkinlikte “MSafeler” adı verilen yapay zekâ destekli sanatsal görsellerin kamuoyuna sunulmasıyla MS’e karşı farkındalık yaratılması hedeflendi.
Kişiye özgü bir nörolojik mücadele
Multipl Skleroz (MS), merkezi sinir sisteminde iltihap ve sinir kılıfı kaybı ile ilerleyen, kronik otoimmün bir hastalık olarak tanımlanıyor. En sık 20-40 yaş aralığında başlayan MS’in, bireyler üzerindeki etkileri oldukça farklılık gösteriyor. Türkiye MS Derneği Başkanı Doç. Dr. Melih Tütüncü’nün ifadesiyle, “Her MS hastası kendi hikâyesini yaşar; belirtiler, şiddet ve tedavi süreci kişiden kişiye değişir.”
MS hastalığının belirtileri arasında yorgunluk, yürüme güçlüğü, uyuşma, kas güçsüzlüğü, idrar kaçırma, görme kaybı, baş dönmesi, depresyon ve anksiyete gibi duygu durum bozuklukları öne çıkıyor. Kadınlarda erkeklere oranla 1,5 ila 2 kat daha fazla görülen bu hastalık, bazı hastalarda 10 ila 30 yıl içinde geri dönüşsüz nörolojik engellilikle sonuçlanabiliyor. Aile öyküsünün de etkili olduğu hastalığın görülme oranı, Türkiye’de yaklaşık %11,5 oranında aile geçmişine bağlanıyor.
“MSafeler”: Görsel bir farkındalık kampanyası
Dünya genelinde 3,5 milyon, Türkiye’de ise 70 binden fazla MS hastası bulunuyor. Bu çarpıcı sayılara dikkat çekmek amacıyla Merck Türkiye’nin desteğiyle hayata geçirilen “MSafeler” projesi, yapay zekâ teknolojisiyle oluşturulmuş görseller aracılığıyla MS’in semptomlarını ve hasta deneyimlerini görünür kılmayı amaçlıyor. Etkinliğin moderatörlüğünü üstlenen Türkiye MS Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serkan Demir, “Yorgunluk, görme kaybı gibi semptomlar, çoğu zaman başka sağlık sorunlarıyla karıştırılabiliyor. Bu nedenle, görselleştirme yoluyla topluma doğru mesajlar verilmesi büyük önem taşıyor,” dedi.
Basın toplantısında tanıtılan “MSafeler” sergisi, 28 Mayıs itibarıyla Ataşehir Metropol İstanbul AVM’de bir hafta süreyle ziyaretçilerini ağırlayacak. Projede yer alan görseller, yalnızca estetik değil, aynı zamanda eğitici bir araç olarak işlev görüyor.
Risk faktörlerine dikkat
Uzmanlar, MS’in bağışıklık sistemiyle ilişkili olduğuna ve sigara tüketimi ile D vitamini eksikliğinin hastalığın gelişim ve atak riskini artırdığına dikkat çekiyor. Bu nedenle MS hastalarına yeterli ve dengeli beslenme öneriliyor. Bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, MS yönetiminde büyük rol oynuyor.
Erken teşhis ve toplumsal bilinçlenme
Basın toplantısında yapılan sunumlarda, erken teşhisin tedavi planlamasında büyük önem taşıdığı vurgulandı. Ayrıca MS tanısının genellikle geç konulduğu, bu yüzden bireylerin belirtileri fark ettiğinde hemen uzman bir nöroloğa başvurmasının kritik olduğu ifade edildi.
Doç. Dr. Melih Tütüncü, konuşmasının sonunda şu ifadeleri kullandı:
“MS, vücutla beyin arasındaki iletişimi bozan karmaşık bir hastalıktır. Her hasta farklı bir tablo çizer. Bu nedenle hem sağlık profesyonelleri hem de toplumun bilinç düzeyi bu hastalığın yönetiminde belirleyicidir.”
Türkiye MS Derneği:
1989 yılında İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde kurulan Türkiye MS Derneği, yalnızca hastaları değil, hasta yakınlarını da kapsayan çalışmalarla hem ulusal hem de uluslararası platformlarda aktif rol üstleniyor. Dernek, “Kamu Yararına Dernek” statüsüne sahip olup, MS hastalarına yönelik rehabilitasyon, bilinçlendirme ve destek faaliyetleri yürütüyor
