Kanlıca mantarı, botanik olarak Russulaceae ailesinden gelen ve ülkemizde Lactarius salmonicolor, Lactarius deliciosus ve Lactarius deterrimus olarak bilinen özel bir mantar çeşididir. Halk arasında çam mantarı, Melki mantarı, espit mantarı, çıntar mantarı gibi farklı isimlerle anılan bu lezzetli mantarlar, genellikle sonbaharın ardından yağmurların etkisiyle yetişir ve gölgelik alanlarda kolaylıkla bulunabilir.
Kanlıca mantarı, sarı-turuncu tonlardaki rengiyle dikkat çeker. Ancak yetiştiği bölgeye bağlı olarak bazı yerlerde daha yeşilimsi tonlarda, bazı yerlerde ise daha koyu renklerde olabilir. Mantar toplama konusunda uzman olmayan kişilerin bu türleri ayırt etmesi zor olabilir, bu nedenle doğada bulunan her mantarı toplamadan önce uzman görüşü almak önemlidir.
Kanlıca mantarının sağlığa faydaları
- Bağışıklık sistemini güçlendirir: Kanlıca mantarı, bağışıklık sistemini güçlendirerek vücut direncini artırır.
- Antioksidan içeriği: Yüksek antioksidan içeriği sayesinde hücreleri serbest radikallerden arındırır.
- Kalp sağlığını destekler: Kolesterol seviyelerini düzenleyerek kalp sağlığını destekler.
- Diyabetle mücadele: Kan şekerini kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir.
- Anti-inflamatuar özellikler: İltihaplanmaların hızlıca iyileşmesine yardımcı olur.
- Mineral zengini: İçeriğindeki magnezyum, potasyum ve fosfor gibi minerallerle kemik sağlığını olumlu yönde etkiler.
- Cilt sağlığını korur: Antioksidan özellikleri sayesinde cilt sağlığını destekler.
- Enerji verir: B vitamini içeriği ile vücuda enerji sağlar.
- Stresle başa çıkma: Adaptojen özellikleri sayesinde stresle baş etmeye yardımcı olabilir.
- Kanserle mücadele: Bazı çalışmalara göre kanser hücreleriyle mücadelede olumlu etkileri olabilir.
- Sindirim sistemini düzenler: Zengin besin lifi içeriği sayesinde sindirim sistemini düzenler.
- Kan basıncını düzenler: Potasyum içeriği ile kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olur.
Kanlıca mantarının yetişme zamanı ve yeri
Kanlıca mantarı, ülkemizin çeşitli bölgelerinde yetişebilir, ancak özellikle Akdeniz, Ege ve Batı Karadeniz bölgelerinde sıkça görülür. Kastamonu, Bolu, Taşköprü, Tosya, Mudurnu, Mengen, Gerede gibi şehirlerde bolca rastlanabilir. Genellikle sonbahar aylarında nemli ve ıslak topraklarda, özellikle çam ağaçlarının etrafında yetişir.
Kanlıca mantarı nasıl temizlenir?
- Mantarı temizleme fırçası veya yumuşak diş fırçası ile toprak ve kalıntıları uzaklaştırın.
- Mantarın alt kısmındaki kökü hafifçe keserek temizleyin.
- Kirleri nemli bir bezle silerek temizleyin.
- Gerektiğinde hızlı bir şekilde soğuk suyun altında durulayın, ancak uzun süre suda bekletmeyin.
- Mantarları kağıt havlu veya temiz bir bezle nazikçe kurulayın ve hemen kullanın.
Kanlıca mantarı nasıl pişirilir?
Kanlıca mantarını kavurabilir, soteleyebilir, kızartabilir, ızgarada pişirebilir, çorbalara ekleyebilir, salatalarda kullanabilir, pilav veya risotto yaparken içine ilave edebilirsiniz. Temizlendikten sonra hemen kullanılması önerilir.
Kanlıca mantarı, lezzeti ve sağlığa olan faydalarıyla Türkiye’nin doğal bir hazinesidir. Ancak mantar toplama ve tüketme konusunda dikkatli olmak önemlidir.
