Guatrojenler, tiroid bezinin normal işlevini etkileyen bileşikler olarak bilinir. Bu bileşikler, tiroidin vücudun metabolik fonksiyonları için gereken hormonları üretmesini zorlaştırabilir. Genellikle guatr olarak adlandırılan tiroid bezinin genişlemesi, guatrojen içeren besinlerin aşırı tüketilmesiyle ilişkilendirilebilir. Bu yazıda, guatrojenlerin etkileri ve tiroid sağlığına olan potansiyel etkileri üzerine bilgi verilecektir.
Guatrojenler ve tiroid sağlığı
Guatrojenler, besinlerde bulunan guatrin, tiyosiyanat ve flavonoid olmak üzere üç farklı türde bulunabilir. Guatrin ve tiyosinatlar genellikle bitkiler dilimlendiklerinde veya çiğnendiklerinde üretilirken, flavonoidler doğal olarak çeşitli gıdalarda bulunur. Bu bileşikler, tiroid fonksiyonunu etkileyerek çeşitli hastalıklara yol açabilir.
Guatrojenlerin yol açabileceği hastalıklar
- Zihinsel düşüş: Zayıf tiroid fonksiyonu, 75 yaşın altındaki kişilerde zihinsel gerileme ve bunama riskini yüzde 81 oranında artırabilir.
- Kalp hastalıkları: Zayıf tiroid, yüzde 2-53 oranında daha yüksek kalp hastalığı geliştirme riski ve yüzde 18-28 daha yüksek ölüm riski ile ilişkilendirilmiştir.
- Obezite: Tiroid fonksiyonu zayıf olan kişilerin obez olma olasılığı yüzde 20-113 daha fazla olabilir.
- Kilo alımı: Zayıf tiroid fonksiyonu, 3,5 yıllık bir çalışmada kişilerin 2,3 kg daha fazla kilo almalarına neden olabilir.
- Gelişimsel gecikmeler: Hamilelik sırasında düşük tiroid seviyeleri, fetal beyin gelişimini etkileyebilir.
- Kemik kırıkları: Zayıf tiroid fonksiyonu olan kişilerde kalça kırığı riski yüzde 38, omurga dışı kırık riski ise yüzde 20 daha yüksek olabilir.
Guatrojen içeren besinler
Guatrojenler, çeşitli sebzelerden, meyvelerden ve soya ürünlerinden elde edilebilir. İşte guatrojen içeren bazı besinler:
Sebzeler
- Brokoli
- Brüksel lahanası
- Lahana
- Çin lahanası
- Karalahana
- Yaban turpu
- Alabaş
- Rutabagas
- Kolza tohumu
- Hardal yeşilliği
- Ispanak
- Şalgam
Meyveler ve nişastalı bitkiler
- Mısır
- Bambu sürgünleri
- Keten tohumu
- Lima fasulyesi
- Darı
- Şeftali
- Yer fıstığı
- Armut
- Çam fıstığı
- Çilek
- Tatlı patates
Soya ürünleri
- Soya peyniri
- Olgunlaşmamış soya fasulyesi
- Tempeh
- Soya sütü
Guatrojenlerin etkisi nasıl azaltılır?
Guatrojen miktarını sınırlamak için şu ipuçlarına dikkat edebilirsiniz:
- Çeşitli bitkisel besinler tüketmek.
- Sebzeleri kızartmak, sotelemek veya buharda pişirmek.
- Smoothielerde ıspanak, lahana gibi sebzeleri beyazlatmak ve dondurmak.
- Sigara içmemek, guatr için önemli bir risk faktörüdür.
- İyot ve selenyum alımını arttırmak.
Önemli Not: Tiroid hastalığınız varsa, en iyi beslenme programını belirlemek için doktorunuza danışmanız önemlidir.
