Dünyada 100 yıla kadar hatta 100 yılı aşacak şekilde uzun ve sağlıklı yaşamlar sürdüren insanların olduğunu biliyor muydunuz? Bu insanlar, ‘mavi bölgeler’ olarak adlandırılan, dünyanın dört bir yanındaki benzersiz toplumların yaşadığı yerlerde bulunuyor. Bu bölgelerde yaşayanlar, bitki temelli beslenme de dahil olmak üzere ortak bir çevre ve yaşam tarzını paylaşıyor. Peki, bu insanların uzun ömürlerinin sırrı nedir?
Araştırmacı ve girişimci Dan Buettner, mavi bölgeleri keşfetmek için yıllarını harcadı. Bu bölgeler Yunanistan’ın Ikaria; Japonya’nın Okinawa; Kosta Rika’nın Nicoya; Kaliforniya’nın Loma Linda ve İtalya’nın Sardunya adasında yer alıyor. Bu bölgelerde 100 yaşını aşan insanların oranı dünyanın her yerinden fazla.
Buettner, bu bölgelerde yaşayanların diyetlerinin ortak bir özelliğinin baklagiller olduğunu söylüyor. Baklagiller, fasulye, nohut, mercimek, bakla, soya gibi bitkisel protein kaynaklarıdır. Buettner, baklagillerin uzun ömürlü insanların diyetindeki en önemli gıda maddesi olduğunu belirtiyor.
Baklagillerin faydaları
Baklagiller, sağlığımız için pek çok fayda sağlıyor. Baklagil ailesinin tüm üyeleri bakır, demir, magnezyum, potasyum, folik asit, çinko, temel bir amino asit olan lizin ve bol miktarda protein ve lif gibi besinlerle doludur. Bu besinler, vücudumuzun sağlıklı bir şekilde çalışmasına, bağışıklık sistemimizin güçlenmesine, kan şekerimizin dengelenmesine, kolesterolümüzün düşmesine ve kalp hastalıkları riskimizin azalmasına yardımcı olur.
Baklagiller ayrıca lif açısından da zengindir. Lif, sindirim sistemimizin düzenli çalışmasını, bağırsak mikrobiyotamızın dengelenmesini, iltihaplanmanın azalmasını ve tokluk hissimizin artmasını sağlar. Bu da, kilo kontrolü ve diyabet önleme gibi sağlık hedeflerimize ulaşmamıza katkıda bulunur.
Baklagilleri nasıl tüketmeliyiz?
Baklagilleri tüketmenin pek çok yolu vardır. Her fasulye türünün farklı bir besin profiline sahip olduğunu, bu nedenle çeşitli türleri de yemenin en iyisi olabileceğini unutmayın. Örneğin, adzuki ya da kırmızı maş fasulyesi diğer birçok çeşide göre daha fazla lif içerirken, bakla antioksidan lutein ile doludur. Siyah ve koyu kırmızı barbunya potasyumla doludur ve nohutta bol miktarda magnezyum bulunur.
Baklagilleri tam tahıllarla eşleştirdiğinizde, ette bulunana benzer şekilde, besleyici olarak tam bir protein oluşturan tüm amino asitlere sahip olduğunuzu da hatırlayın. Bu da, bitki temelli beslenenler için önemli bir avantajdır.
Mavi bölgelerde yaşayanların baklagilleri nasıl tükettiğine bir göz atalım:
- Nicoya, Kosta Rika: Bu bölgede insanlar güne ülkenin ulusal yemeği olan Gallo Pinto ile başlayabilirler. Bu yemek, sos haline getirilmiş fasulyeler, soğan, yeşil biber, fesleğen ya da kekik gibi bazı aromatik maddeler, belki biraz sarımsak ve bir gün önceden kalan beyaz pirinçten oluşur. Bu yemek, lif ve dirençli nişasta açısından zengindir ve kan şekerini dengeler.
- Okinawa, Japonya: Bu bölgede insanlar tarihsel olarak mor patates tüketmişlerdir. Ancak diyetlerindeki en önemli ikinci gıda maddesi soya fasulyesidir. Okinawalılar genellikle her öğünde tofu yiyorlar, yani bu onların ekmeği gibi. Genellikle kahvaltıda tofu parçaları içeren miso çorbası içiyorlar. Soya fasulyesi, protein, kalsiyum, demir, folik asit ve izoflavon gibi besinlerle doludur ve kemik sağlığı, menopoz semptomları, kardiyovasküler sağlık ve kanser riski üzerinde olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir.
- Sardunya, İtalya: Bu bölgede insanlar, nohut ve favanın tercih edilen baklagiller olduğunu söylüyor. Nohut, protein, lif, demir, folik asit, manganez, fosfor, bakır, çinko ve potasyum gibi besinlerle doludur ve kan şekeri, kolesterol, kalp sağlığı, sindirim sağlığı ve kilo kontrolü üzerinde faydalıdır. Fava ise, protein, lif, folik asit, manganez, bakır, fosfor, magnezyum, demir, potasyum ve B6 vitamini gibi besinlerle doludur ve kan basıncı, kalp sağlığı, sinir sistemi sağlığı, bağışıklık sistemi sağlığı ve anemi önleme üzerinde faydalıdır.
Baklagiller, mavi bölgelerdeki uzun ömürlülerin sırrı olabilir. Bu gıdaları biz de beslenmemize dahil ederek sağlığımıza katkı sağlayabiliriz. Baklagiller hem ucuz hem de kolay bulunabilir gıdalardır. Hem de çok çeşitli yemekler yapmamıza olanak verir.